TRAFİK GÜVENLİĞİ BAŞ DENETÇİSİ

SEVİYE 3: TRAFİK GÜVENLİĞİ BAŞ DENETÇİSİ (Sistem Kurucu / Baş Müfettiş)

1. Trafik Güvenliği Baş Denetçisi (Seviye 3) Nedir? Sistem kurucu, tasarımcı ve bağımsız denetçidir (Müfettiş). Sahadaki günlük operasyonda yer almaz. Görevi, bir tesise sıfırdan "Trafik Güvenliği Yönetim Sistemi" kurmak veya mevcut sistemi denetlemektir. Kapsamlı Risk Analizi yapar, o tesise özel **"Trafik Yönetim Planı ve Prosedürleri Kitapçığı"**nı yazar. Üst yönetime (Genel Müdür, Yönetim Kurulu) danışmanlık yapar ve "Baş Denetçi Raporu" sunar.

2. İşyerlerine Göre Spesifik Görev ve Uygulama Örnekleri

• AVM (Yeni Açılacak):

  • AVM'nin mimari projesini (otopark, rampa, girişler) inceleyerek Risk Analizi yapar (örn: "Rampa eğimi %X, kışın buzlanmada risk yaratır", "Yaya geçitleri kör noktada").

  • Tüm otopark içi hız sınırlarını (örn: 15 km/s), levha, kasis, ayna ve zemin çizgilerinin (yaya yolları) yerini belirler. Kaç Seviye 1/Seviye 2 personeline ihtiyaç olduğunu belirleyip "Görev Talimatnamesi"ni yazar.

• Fabrika / Lojistik Merkez:

  • Fabrika sahasını "yeşil bölge" (Sadece yaya), "sarı bölge" (Kontrollü kesişim) ve "kırmızı bölge" (Sadece araç/forklift, yaya girişi yasak) olarak ayırır.

  • Tüm yaya yolları, forklift yolları, hız sınırları, yükleme/boşaltma kurallarını (örn: "Kamyon tekerine takoz konulmadan forklift yüklemeye başlayamaz") içeren "Fabrika İçi Trafik Güvenliği Yönetmeliği"ni yazar.

• Hastaneler:

  • Hastanenin tüm "Acil Durum Kodları" (Mavi Kod, Kırmızı Kod, Beyaz Kod) için trafik operasyonunu tasarlar (örn: "Mavi Kod verildiğinde tüm Seviye 1 personeli hangi yolları öncelikli açacak?"). "Ambulans Yolu İhlal Prosedürü"nü yazar ve denetler.

• Kolejler / Üniversite Kampüsleri:

  • Tüm kampüsün "Trafik Güvenliği Risk Analizi"ni yapar. Hız limitlerini belirler, yaya geçitlerini, kasisleri, levhaları planlar. "Kampüs İçi Trafik Yönetmeliği"ni (servis kuralları, otopark kuralları, öğrenci/personel sorumlulukları) yazarak Rektörlüğe/Vakıf Yönetimine sunar.

• Konser / Etkinlik Alanları (Büyük Ölçekli - Festival, Miting):

  • KRİTİK: Organizatör firma, Emniyet ve Belediye ile birlikte çalışarak etkinliğin **"Geçici Trafik ve Tahliye Planı"**nı tasarlar. (100.000 kişinin güvenli girişi/çıkışı, ambulans/itfaiye koridorları, VIP girişleri). Bu planı yazılı ve haritalı bir "Operasyon Kitapçığı" haline getirir.

• Otogarlar / Havalimanları:

  • Otogarın mimari projesini inceleyerek "Trafik Sirkülasyon Planı"nı (Otobüs giriş-çıkış güzergahı, taksi durak yeri, servis kalkış alanı, yaya yolları) oluşturur.

  • Havalimanı işletmecisi (DHMİ/TAV/İGA vb.) ile çalışarak terminal önü yol/şerit planlamasını (Taksi, VIP, Özel Araç ayrımı) tasarlar. Kargo terminalinin (TIR/Kamyon) trafik akışını planlar.

• Marinalar / Limanlar:

  • Marinanın "Çekek Alanı (Boatyard) Trafik Güvenliği Yönetmeliği"ni yazar (Traktör hız limitleri, tehlikeli yük taşıma kuralları, rıhtım güvenlik kuralları).

  • Limanda "Konteyner sahası" ile "TIR park alanı" arasındaki trafik akışını, kaza risklerini (örn: devrilme) analiz ederek yeniden tasarlar.

• Holding / Genel Müdürlük Binaları:

  • Holding'in "VIP Karşılama ve Güvenli Sürüş Prosedürleri"ni (makam şoförlerinin bina içi/çevresi hareket kuralları dahil) tasarlar.

  • Binanın "Terör/Saldırı" gibi yüksek güvenlikli senaryolarına karşı "Kademeli Giriş Kontrol ve Trafik Kapatma Planı"nı (Güvenlik Direktörlüğü ile) oluşturur.

• Belediyeler / Parklar / Plajlar:

  • Belediyeye ait bir mesire alanının veya büyük bir şehir parkının (örn: sahil yolu) "Trafik ve Otopark Yönetim Planı"nı tasarlar.

  • Halka açık plajlarda, otopark alanları ile plaj alanı arasındaki yaya geçiş güvenliği (genellikle bir kamu yolu kesişir) için risk analizi yapar ve "Üst Geçit / Alt Geçit / Sinyalizasyon İhtiyacı Raporu"nu Belediye yönetimine sunar.

3. Gerekli Sertifikalar ve Eğitimler

• Zorunlu: Seviye 3 Trafik Güvenliği Baş Denetçisi (Sistem Kurucu) Yeterlilik Sertifikası.

• Ön Koşul: Seviye 2 İç Denetçi Sertifikası.

• Zorunlu (veya eşdeğer tecrübe): ISO 39001 Karayolu Trafik Güvenliği Yönetim Sistemi Baş Denetçi Sertifikası.

• Yüksek Düzeyde Zorunlu/Tavsiye Edilen: B veya (tercihen) A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanlığı Belgesi (6331 sayılı kanuna ve risk analizi metodolojilerine tam hakimiyet için).

• Tavsiye Edilen: Trafik Mühendisliği, Ulaşım Planlaması veya Lojistik Yönetimi ile ilgili diploma veya sertifikalar.

4. Gerekli Mesleki Deneyim ve Arka Plan

1. Dikey Yükselme (Meslek İçi):

   • En az 5 ila 7 yıl Seviye 2 Trafik Güvenliği İç Denetçisi olarak birden fazla projenin veya büyük bir tesisin trafik yönetim sorumluluğunu üstlenmiş olmak ve Seviye 3 sertifikasını almak.

2. Yatay Geçiş (Denklik ve Üst Düzey Tecrübe):

   • Aşağıdaki veya benzeri kamu/özel sektör pozisyonlarında üst düzey trafik planlaması, sistem kurulumu veya yönetimi konusunda en az 10 yıl tecrübe sahibi olup (emekli veya ayrılmış) Seviye 3 Baş Denetçi Sertifikasyon Sınavı'nı başarıyla geçmek:

     • Trafik Şube Müdürü / Emniyet Amiri (Trafik Denetleme veya Tescil Şube Müd. vb. görevlerde bulunmuş, planlama yapmış)

     • Karayolları veya Belediye Ulaşım Daire Başkanlıklarında üst düzey yönetici, başmühendis veya trafik planlama müdürü.

     • Büyük ölçekli (örn: liman, OSB, havalimanı) projelerde A Sınıfı İSG Uzmanı veya Lojistik/Operasyon Müdürü olarak doğrudan trafik güvenliği sistemlerini kurmuş ve yönetmiş olmak.

     • Trafik Mühendisliği, Şehir ve Bölge Planlama veya Ulaşım Mühendisliği diplomasına ve saha tecrübesine sahip olmak.