Güvenli Adım: Öncelik Hayatın, Öncelik Yayanın

"Güvenli Adım: Öncelik Hayatın, Öncelik Yayanın" (Farkındalık & Savunuculuk) ÖZET

• Hedef Kitle: Sürücüler, yerel yönetimler (belediyeler) ve genel kamuoyu.

• Amaç: Yaya geçitlerindeki ihlalleri azaltmak, sürücülerin yayalara yol verme bilincini artırmak ve tehlikeli yaya geçitlerinin iyileştirilmesi için savunuculuk yapmak.

• Temel Faaliyetler:

  • "Yaya Geçidi Nöbeti": Gönüllülerle birlikte şehrin en tehlikeli yaya geçitlerinde, sürücülere kural hatırlatıcı pankartlar ve yayalara teşekkür broşürleri dağıtılması.

  • Şok Kampanyası: Yaya geçidinde yaşanan bir kazanın canlandırıldığı (kaza makyajı ile) veya yola ayakkabıların bırakıldığı "Görsel Çarpıcılık" etkinlikleri düzenlemek.

  • Altyapı Haritalaması: Gönüllülerin, ışıksız, silinmiş veya görüş açısı düşük yaya geçitlerinin fotoğraflarını çekip konumlarını belirlediği bir "Tehlike Haritası" oluşturulması ve bu raporun belediyeye sunulması.

  • Dijital Kampanya: "Durmadığınız Her Saniye, Bir Hayatı Riske Atıyorsunuz" sloganıyla sosyal medya videoları hazırlanması.

Proje Adı: "Güvenli Adım: Öncelik Hayatın, Öncelik Yayanın" (Farkındalık & Savunuculuk) DETAY

• Proje Yöneticisi: Trafik Güvenliği Derneği

• Proje Süresi: 6 Ay (Pilot Bölgelerde Yoğun Uygulama)

• Bütçe: [Tahmini Bütçe Kalemleri ile Birlikte]

• İşbirlikçiler: Yerel Belediyeler (Ulaşım ve Fen İşleri Daireleri), Emniyet Müdürlüğü (Trafik Şubesi), Şoförler ve Otomobilciler Odası, Taksi Durakları, Sürücü Kursları, Yerel Medya Kuruluşları, Gönüllü Kuruluşlar.

1. Proje Tanımı ve Gerekçesi

Türkiye'de trafik kazalarında yaya ölümleri ve yaralanmaları önemli bir sorun olmaya devam etmektedir. Özellikle yaya geçitlerinde sürücülerin yayalara yol vermeme, hız yapma ve dikkatsizlik gibi ihlalleri, bu kazaların temel nedenlerindendir. "Güvenli Adım" projesi, sürücülerin trafik kurallarına uyarak yayaların can güvenliğini sağlaması gerektiği bilincini artırmayı, yerel yönetimleri altyapı iyileştirmeleri konusunda harekete geçirmeyi ve genel kamuoyunda yaya önceliği konusunda güçlü bir farkındalık oluşturmayı hedeflemektedir. Proje, yaya geçitlerini sadece bir çizgi olmaktan çıkarıp, hayatın önceliğinin simgesi haline getirmeyi amaçlamaktadır.

2. Hedef Kitle ve Kitleye Ulaşım

• Birincil Hedef Kitle: Tüm motorlu taşıt sürücüleri (özel araç, ticari taksi, toplu taşıma, motosiklet vb.).

• İkincil Hedef Kitle: Yerel yönetimler (belediye başkanları, ilgili daire müdürleri), yayalar, genel kamuoyu.

• Ulaşım Kanalları:

  • Trafik yoğun yaya geçitlerinde yüz yüze iletişim ve broşür dağıtımı.

  • Yerel radyo, televizyon ve gazete ilanları/haberleri.

  • Sosyal medya kampanyaları ve hedefli reklamlar.

  • Belediye meclisleri ve ilgili komisyonlara resmi başvurular, sunumlar.

  • Sürücü kursları ve Şoförler Odası aracılığıyla sürücülere bilgilendirme.

3. Proje Amaçları ve Beklenen Sonuçlar

• Genel Amaç: Yaya geçitlerindeki trafik güvenliğini artırmak ve yaya kaynaklı trafik kazalarını minimize etmek.

• Özel Amaçlar:

  1. Proje uygulanan pilot bölgelerdeki yaya geçitlerinde sürücülerin yayaya yol verme oranını %X oranında artırmak.

  2. Yerel yönetimlerin "Tehlike Haritası" raporuna istinaden en az [Belirli Sayıda] yaya geçidinde altyapı iyileştirmesi yapmasını sağlamak.

  3. "Yaya önceliği" kavramının kamuoyunda ve sürücüler arasında genel kabulünü ve uygulanabilirliğini %X oranında artırmak.

• Beklenen Sonuçlar:

  • Yaya geçitlerindeki ihlallerin azalması.

  • Daha güvenli ve erişilebilir yaya altyapısı.

  • Yayaların trafikte kendilerini daha güvende hissetmeleri.

  • Sürücülerin trafik kurallarına uyma konusunda daha duyarlı hale gelmesi.

  • Yaya kazalarında ölçülebilir bir azalma.

4. Temel Faaliyetlerin Detayları

4.1. "Yaya Geçidi Nöbeti"

• İçerik:

  • Pankartlar/Posterler: "Öncelik Hayatın, Öncelik Yayanın!", "Yaya Geçidi Kırmızı Çizgimizdir!", "Bir Can, Bir Adım!", "Durmak Hayattır!" gibi çarpıcı sloganlar içeren büyük boyutlu, dikkat çekici pankartlar.

  • Hatırlatıcı Broşürler: Sürücülere doğrudan dağıtılacak, yaya geçidi kurallarını ve yayaların önceliğini hatırlatan, neden önemli olduğunu açıklayan kısa ve öz broşürler. Broşürlerde kazaların maliyetleri ve yasal sorumluluklar da vurgulanabilir.

  • Teşekkür Broşürleri (Yayalar için): Kurallara uyan yayalara "Güvenli Adımınız İçin Teşekkür Ederiz!" yazılı, motivasyon artırıcı küçük broşürler.

  • Gönüllü Yelekleri: Gönüllülerin yüksek görünürlüğünü sağlayacak, üzerinde proje logosu ve "Yaya Güvenliği Gönüllüsü" yazan yansıtıcı yelekler.

• Uygulama:

  • Şehrin kaza riskinin yüksek olduğu veya ihlallerin sık yaşandığı belirlenen kritik yaya geçitlerinde, sabah ve akşam işe gidiş-dönüş saatlerinde gönüllü ekiplerle nöbetler tutulacak.

  • Gönüllüler, pankartları görünür şekilde tutarak ve broşürleri duran araç sürücülerine veya kırmızı ışıkta bekleyenlere vererek bilinçlendirme yapacak.

  • Etkinliklerin Emniyet Müdürlüğü ile koordineli ve izinli bir şekilde yapılması sağlanacak.

• Beklenen Çıktı: Sürücüler üzerinde anlık farkındalık oluşturma, kural ihlalini düşündüren bir "gözlem" hissi yaratma, yayalara kendilerini daha güvende hissettirme.

4.2. Şok Kampanyası: "Görsel Çarpıcılık" Etkinlikleri

• İçerik:

  • Kaza Canlandırması (Simülasyon): Profesyonel makyaj ve kostümlerle, bir yaya geçidinde yaşanmış veya yaşanabilecek bir trafik kazasının (ciddi bir yaralanma veya ölüm) canlandırılması. Canlandırma sırasında olay yeri inceleme ekibini taklit eden görevliler de yer alabilir.

  • "Kaybedilen Hayatlar" Temalı Enstalasyon: Yaya geçidinin kenarına, trafik kazalarında hayatını kaybeden yayaları temsilen boş ayakkabılar (farklı yaş ve cinsiyetleri temsil eden) veya cansız mankenler yerleştirilmesi. Yanlarına "Burada Bir Hayat Söndü", "Yaya Önceliği Hayat Kurtarır" yazılı tabelalar konulması.

• Uygulama:

  • Bu tür etkinlikler, kamuoyunun dikkatini en üst düzeye çekmek için şehrin merkezi ve işlek meydanlarında veya ana arter üzerindeki riskli yaya geçitlerinde, özellikle hafta sonu gibi yoğun günlerde düzenlenecek.

  • Etkinliklerin basın mensupları ve yerel yönetim temsilcilerinin katılımıyla yapılması sağlanacak.

  • Yaya geçidinde bir kaza makyajı yapılmış cansız mankenin durduğu bir anı, drone ile havadan çekerek sosyal medyada paylaşmak da etkinin gücünü artırabilir.

• Beklenen Çıktı: Kamuoyunda şok etkisi yaratarak konunun ciddiyetini vurgulama, medya aracılığıyla geniş kitlelere ulaşma ve kalıcı bir izlenim bırakma.

4.3. Altyapı Haritalaması: "Tehlike Haritası" Oluşturma

• İçerik:

  • Online Haritalama Platformu/Uygulaması: Gönüllülerin mobil cihazlarından kolayca fotoğraf çekip konum (GPS) ekleyerek sisteme yükleyebileceği basit bir platform.

  • Kontrol Listesi:

    • Yaya geçidi çizgileri silinmiş/görünmüyor mu?

    • Yaya geçidi aydınlatması yetersiz mi/yok mu?

    • Yaya geçidine yakın görüşü engelleyen unsurlar (ağaç, pano, park etmiş araç) var mı?

    • Trafik işaretleri (yaya geçidi işareti, hız sınırı) eksik mi/görünmüyor mu?

    • Yaya geçidinde engelli rampası var mı/kullanılabilir durumda mı?

    • Yaya geçidinin bulunduğu yol üzerinde hız kesici (kasis) var mı/yeterli mi?

    • Geçidin yakınında kaldırım yetersiz mi/yok mu?

  • Rapor Şablonu: Toplanan verileri özetleyen, fotoğrafları ve konumları içeren, yerel yönetimlere sunulacak profesyonel bir rapor şablonu.

• Uygulama:

  • Gönüllülere (özellikle öğrenciler, emekliler, dernek üyeleri) haritalama uygulamasının veya web platformunun kullanımı konusunda kısa bir eğitim verilecek.

  • Belirlenen şehir/ilçelerdeki tüm yaya geçitleri gönüllüler tarafından taranacak ve riskli noktalar sisteme girilecek.

  • Toplanan veriler düzenli olarak analiz edilecek ve "Tehlike Haritası" görsel olarak derneğin web sitesinde yayınlanacak.

  • Hazırlanan detaylı rapor (fotoğraflar, konumlar, öneriler) düzenli aralıklarla ilgili belediye birimlerine (Ulaşım Daire Başkanlığı, Fen İşleri Daire Başkanlığı) resmi yazı ile sunulacak ve iyileştirme talepleri takip edilecek.

• Beklenen Çıktı: Somut verilere dayalı, bilimsel bir raporla yerel yönetimleri harekete geçirme, altyapı eksikliklerinin giderilmesini sağlama ve uzun vadeli trafik güvenliği çözümleri üretme.

4.4. Dijital Kampanya: "Durmadığınız Her Saniye, Bir Hayatı Riske Atıyorsunuz"

• İçerik:

  • Kısa Sosyal Medya Videoları:

    • Senaryo 1: Yaya geçidine yaklaşan bir araç ve geçmek üzere olan bir çocuk/yaşlı. Sürücü tereddüt ediyor ve son anda duruyor. "1 Saniye Hayat Kurtarır."

    • Senaryo 2: Yaya geçidine aldırmadan geçen bir araç ve korkarak geri çekilen bir yaya. Ardından yavaş çekimde "O Bir Saniye Sana Ne Kazandırdı?" mesajı.

    • Gerçek Hikayeler (Animasyon/Belgesel Stil): Yaya kazası mağdurlarının veya ailelerinin kısa, duygu yüklü hikayeleri (animasyon veya röportaj şeklinde).

  • Görsel Postlar/Infografikler: Yaya önceliği yasasının maddeleri, yaya kazası istatistikleri, doğru yaya geçiş teknikleri.

  • Hashtag Kampanyası: #YayaÖnceliği #GüvenliAdım #ÖncelikHayatın #DurmakHayattır gibi hashtag'ler oluşturularak sosyal medyada etkileşim sağlanması.

• Uygulama:

  • Profesyonel bir ajans veya gönüllü iletişim uzmanları tarafından videolar ve görseller hazırlanacak.

  • Facebook, Instagram, Twitter, YouTube ve TikTok gibi popüler platformlarda hedefli reklamlar ve organik paylaşımlarla geniş kitlelere ulaşılacak.

  • Fenomenler ve ünlü isimler ile işbirliği yapılarak mesajın yayılması sağlanacak.

  • Yerel radyo ve televizyonlarda kamu spotu olarak yayınlanması için başvuru yapılacak.

• Beklenen Çıktı: Dijital kanallar aracılığıyla genç ve geniş kitlelere ulaşma, "yaya önceliği" kavramını sürekli gündemde tutma, sürücülerin bilinçaltında kalıcı bir mesaj bırakma.

5. İzleme ve Değerlendirme

• Kamera Gözlemleri: Seçilen pilot yaya geçitlerinde proje öncesi ve sonrası kamera kayıtları ile sürücülerin yayaya yol verme oranları, hız ihlalleri gibi verilerin karşılaştırılması.

• Anketler: Proje öncesi ve sonrası sürücüler ve yayalar arasında farkındalık ve davranış anketleri.

• Yerel Basın Takibi: Proje ile ilgili çıkan haberlerin ve kamuoyu tepkilerinin izlenmesi.

• Belediye Geri Bildirimleri: Sunulan raporlara karşılık belediyeden gelen iyileştirme bildirimleri ve yapılan çalışmaların takibi.

• Sosyal Medya Analizi: Dijital kampanyanın erişim, etkileşim ve hashtag kullanımı metrikleri.

• Kaza İstatistikleri: Emniyet Müdürlüğü'nden alınacak yaya kazası verilerinin proje öncesi ve sonrası karşılaştırması (uzun vadeli).

6. Sürdürülebilirlik

• Yerel yönetimlerle sürekli diyalog ve işbirliği mekanizmaları oluşturma.

• Projenin etkisini gösteren başarılı raporları kullanarak yeni fonlar ve destekler arayışı.

• Gönüllü ağını canlı tutma ve yeni gönüllüleri projeye dahil etme.

• "Tehlike Haritası" platformunun sürekli güncel tutularak uzun vadeli bir gözlem aracı haline getirilmesi.

• "Yaya Önceliği" konusunun ulusal ve yerel politikalarda daha fazla yer alması için savunuculuk yapmaya devam etme.